Hãng thông tấn Interfax của Ukraine dẫn nguồn tin người phát ngôn Lực lượng phòng không, không quân Ukraine Ilya Yevlash cho biết, Quân đội Ukraine đã bắn hạ một trong những UAV “tiên tiến nhất” của Nga, đang hoạt động trên Biển Đen, trị giá khoảng 7 triệu USD.

Theo Interfax, UAV Outpost cũng là mẫu mới nhất trong dòng sản phẩm UAV Sentinel RU của Nga. Outpost được phát triển dựa trên mẫu UAV Searcher II nổi tiếng của Israel. Nga đã chi 12 triệu USD để mua hai chiếc Searcher II từ Israel để nghiên cứu vào đầu năm 2009.

Sau đó vào năm 2010, một hợp đồng trị giá 300 triệu USD được ký kết giữa Nga và Israel, với việc Israel chuyển giao công nghệ và cung cấp các linh kiện để lắp ráp và sản xuất UAV Searcher II, tại Công ty Trực thăng Kazan của Nga.

Chỉ hai năm sau, vào năm 2012, Nhà máy Hàng không dân dụng Ural ở Yekaterinburg đã cho ra mắt một UAV Sentinel RU tương tự như Searcher II, bao gồm hệ thống chỉ huy, điều khiển và một UAV; đồng thời ra mắt phiên bản nâng cấp vào năm 2019 với tên là Outpost-R (Tiền đồn).

Theo thông tin do Nga công bố, Outpost-R là một UAV cỡ nhỏ có chiều dài 6 mét, sải cánh 9,1 mét, trọng lượng cất cánh tối đa 456 kg, trần bay tối đa 7.000 mét; trần bay thực tế là 6.000 mét. Thời gian hoạt động liên tục được 18 giờ trên không, bán kính hoạt động 400km.

Nhiệm vụ chính của UAV Outpost RU là trinh sát, giám sát; ngoài ra nó có thể mang theo hai quả bom dẫn đường KAB-20, bao gồm cả dẫn đường bằng vệ tinh và dẫn đường bằng laser.

Tuy nhiên, xét về hiệu suất tổng thể, hiệu suất toàn diện của UAV Outpost RU, bao gồm cả hiệu quả chiến đấu lẫn trinh sát, giám sát đều thấp hơn so với UAV TB-2 của Thổ Nhĩ Kỳ, hiện vẫn còn trong biên chế Quân đội Ukraine.

Tuy nhiên cả UAV TB2 hay Outpost-R tỏ ra không phù hợp cho cuộc đối đầu cường độ cao như vậy trong cuộc chiến tổng lực giữa Nga và Ukraine. Ngoài ra, ngay từ khi ra mắt, UAV Outpost-R đã gặp phải vấn đề nghiêm trọng về độ tin cậy.

Trước khi nổ ra cuộc chiến tổng lực giữa Nga và Ukraine, Quân đội Nga chỉ trang bị khoảng chục chiếc UAV Outpost và tỷ lệ trục trặc kỹ thuật rất cao. Đây là lý do khiến Quân đội Nga buộc phải sử dụng loạt UAV do Iran sản xuất, để tăng cường khả năng trinh sát.

Liên quan đến việc UAV Outpost của Nga bị bắn rơi, Quân đội Ukraine không tiết lộ thêm thông tin nào; nhưng dựa trên thông tin vị trí Outpost bị bắn hạ trên Biển Đen, giới phân tích suy đoán rằng, nhiệm vụ của Outpost nhiều khả năng sẽ là giám sát.

Sau khi Nga lần lượt mất đi máy bay cảnh báo sớm A-50, UAV Outpost đã được đưa tới khu vực Biển Đen để lấp chỗ trống, với nhiệm vụ theo dõi việc triển khai Quân đội Ukraine, đặc biệt là việc phóng tên lửa, UAV và tàu không người lái cảm tử của Quân đội Ukraine. Mục đích vẫn là bảo vệ Crimea và các cơ sở quân sự của Nga.

Theo đánh giá của các chuyên gia, việc Nga sử dụng UAV Outpost cho nhiệm vụ giám sát thay máy bay cảnh báo sớm A-50 là không phù hợp. Tuy nhiên, Quân đội Nga hiện không có đủ máy bay cảnh báo sớm để sử dụng, hoặc UAV Outpost đã được Nga nâng cấp, có thể đảm nhiệm những nhiệm vụ này.

Trên thực tế, UAV Outpost là bản sao của UAV Searcher II của Israel, nhưng đã được Nga nội địa hóa. Đặc biệt là sau khi quan hệ giữa Nga và phương Tây xấu đi từ năm 2014, thì vào năm 2016, Israel được cho đã chịu áp lực của Mỹ, khiến họ phải dừng chuyển linh kiện sản xuất UAV Searcher II cho Nga.

Tuy nhiên, điều này sẽ không gây khó khăn cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga. Trước đó, tờ Wall Street Journal đã đăng bài viết cho biết, một số lượng lớn linh kiện phương Tây, trong đó có chip sản xuất tại Mỹ, liên tục được chuyển đến Nga qua các nước Trung Á, đặc biệt là Kazakhstan và Kyrgyzstan.

Wall Street Journal viết: “Bất chấp những nỗ lực liên tục của Mỹ, với hàng nghìn km biên giới, mối quan hệ thương mại truyền thống từ thời Liên Xô và những người trung gian giữa Nga và các nước Trung Á, đã giúp một lượng lớn hàng hóa bị cấm, đến được tay Nga”.

Tất nhiên, Nga sẽ tốn nhiều chi phí hơn để có được linh kiện của phương Tây, đặc biệt là chip. Thông qua việc "nhập khẩu gián tiếp", Nga gặp rất nhiều khó khăn; nhưng số tiền Nga chi thêm cho việc này ít hơn nhiều so với suy nghĩ của nhiều người.

Nghiên cứu của “Viện Nghiên cứu kinh tế mới nổi” thuộc Ngân hàng Phần Lan cho thấy, mặc dù các lệnh trừng phạt của phương Tây đã khiến ngành công nghiệp quốc phòng Nga tăng thời gian và chi phí khi mua sắm, nhưng phí bảo hiểm chỉ ở mức 60%, chứ không phải vài lần như suy đoán và Moscow hoàn toàn có thể gánh được mức giá này.

Quay trở lại với UAV Outpost, mặc dù không có sự giúp đỡ của Israel, nhưng phiên bản UAV Outpost-R đã được trang bị động cơ, hệ thống quan sát quang điện, thiết bị điện tử, điều khiển, liên kết dữ liệu “đều do Nga sản xuất”?

UAV Outpost cũng được gia cố phần thân máy bay so với bản gốc của Israel, nhằm tăng cường khả năng sống sót trên chiến trường. Ban đầu UAV Outpost hoạt động như một "mắt thần" trên không. Sau đó, Nga đã quyết định thêm tính năng tấn công trên UAV Outpost. (Nguồn ảnh: Ukrinform, Wikipedia, Topwar).